Η εβδομάδα 9 έως 15 Δεκεμβρίου 2023 που μας πέρασε έχει ως κεντρική είδηση την μη είδηση του ισπανικού ισοζυγίου για το πως έκλεισε ο Νοέμβριος 2023 (βλ. Ουδέν νεώτερο από το ισπανικό ισοζύγιο Νοεμβρίου), και εξηγούμαι.
Υπό κανονικές συνθήκες, ο Νοέμβριος, μήνας που κορυφώνεται η συγκομιδή της ελιάς θα έπρεπε να είναι και μια γιορτή των αριθμών και των στατιστικών. Αντί για αυτό, είδαμε κάποια μίζερα νούμερα με την φετινή παραγωγή να είναι μόλις 50.000 τόνοι παραπάνω από την περσινή. Αν και δεν πρέπει να βιαζόμαστε προκαταλαμβάνοντας τις μελλοντικές εξελίξεις ωστόσο, είναι φανερό πως η πίεση μεταφέρεται προς το έτος 2024.
Οι τιμές ελαιολάδων στη Μεσόγειο
Ας δούμε κάπως προσεκτικά και ψύχραιμα τι συμβαίνει στα εμπορικά κέντρα της Μεσογείου. Θα έλεγα ότι η πραγματική εικόνα είναι μάλλον διαφορετική από αυτήν που προβάλλουν τα περισσότερα ελληνικά ΜΜΕ, και εξηγούμαι.
Ισπανία
Η Ισπανία «ο βασικός παίχτης» σύμφωνα με την ορολογία που διαβάζω από συναδέλφους, πραγματοποίησε τους τελευταίους μήνες την εξής παλινδρομική κίνηση για την οποία με απόλυτη ακρίβεια και έγκαιρα σας ενημέρωνε το olivenews.gr.
– 1η περίοδος: Από Μάϊο έως τα μέσα Σεπτεμβρίου, όταν οι τιμές έπιασαν «ταβάνι», κορυφή.
– 2η περίοδος: έως τα μέσα Νοεμβρίου , όταν επακολούθησε μια ήπια πλαγιοκαθοδική κίνηση, που έφτασε σε ένα προσωρινό «πάτωμα», μία βάση.
– 3η περίοδος: όταν επανήλθε σε μια σταδιακή ανοδική κίνηση με αποτέλεσμα σήμερα να βρισκόμαστε ακριβώς στα ίδια επίπεδα που είχε πιάσει τα μέσα Σεπτεμβρίου.
Οι τιμές εδώ και 3-4 μέρες δείχνουν να κοντοζυγιάζονται, σαν να διστάζουν αν θα συνεχίσουν ανοδικά ή πτωτικά. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει, εκτός αν έχει μαντικές ικανότητες. Ο υπογράφων πάντως δεν έχει.
Το βέβαιο και το σημαντικό είναι πως όλη αυτή η κίνηση, το κάτω-επάνω που περιγράψαμε παραπάνω έγινε μέσα σε ένα περιορισμένο σχετικά εύρος των περίπου 0,80€/κιλό. Άρα, «πολύ κακό για το τίποτα» που θα έλεγε και ο Λουίτζι Πιραντέλλο.
Αυτό δεν στερεί το δικαίωμα σε ορισμένα ελληνικά ΜΜΕ να ασχολούνται σχεδόν σε καθημερινή βάση υπερτονίζοντας και μεγαλοποιώντας το κάθε «σεντσάκι», (συγγνώμη για τον νεολογισμό), που έπαιξαν οι τιμές (μόνο επάνω και ποτέ κάτω!)
Ιταλία
Κλείνει μια ανοδική εβδομάδα για την Ιταλία με τα έξτρα να προσεγγίζουν τα 9,0€/κιλό, γεγονός που επιτρέπει κάποιες πολύ περιορισμένες αγορές από Ελλάδα σε «λογικές» τιμές περί τα 30-35 σεντς φθηνότερα από τα ιταλικά μάξιμουμ.
Τα βιομηχανικά ανάλογα με την οξύτητα (3° και 5°) κυμαίνονται από 6,70 έως 7,0€/κιλό.
Τυνησία – Τουρκία
Ανοδικά κινείται και η Τυνησία, σε σημείο που λέγεται πως ακυρώθηκαν κάποια κλεισμένα συμβόλαια ενώ κάτι ανάλογο έχει συμβεί και στην Τουρκία για παλιά συμβόλαια προ απαγόρευσης εξαγωγών. Έκτακτη είδηση: η Τουρκία επέβαλε απαγόρευση εξαγωγών των ελαιολάδων της
Ελλάδα
Αν έπαιρνε κανείς σήμερα μια φωτογραφία της αγοράς μάλλον θα αναρωτιόταν αν η Ελλάδα ανήκει στις βασικές ελαιοπαραγωγικές χώρες.
Χαρακτηριστικό είναι ότι σε ιστοσελίδες που καταγράφουν τις διεθνείς τιμές ελαιολάδων η Ελλάδα έχει παύλα, καθώς έχουν στην πραγματικότητα σταματήσει οι εξαγωγές (χύμα σε Ιταλία, Ισπανία) με εξαίρεση τις κάποιες μικρές ποσότητες που προαναφέραμε.
Τα μηνύματα που έρχονται από παντού επιβεβαιώνουν μια παραγωγή αρνητικό-ρεκόρ. Ήδη αμφισβητούνται και οι 130.000 τόνοι. Όταν εμείς μετριοπαθώς γράφαμε για 170.000 άλλοι πιο γαλαντόμοι ανέβαζαν στους 230.000 τόνους. Τώρα όλοι πέσαμε έξω, εμείς μεν λιγότερο αλλά η ουσία δεν αλλάζει.
Από άποψη ποιότητας-υπολειμμάτων εγείρονται τα γνωστά ερωτηματικά (βλ. Φοβού κάποιους χημικούς και αναλύσεις φέροντες). Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε η ευκολία με την οποία αναδημοσίευσε το εν λόγω άρθρο περί ύπαρξης αυξημένων απαγορευμένων φυτοφαρμάκων και η ιστοσελίδα του ΣΕΔΗΚ με επιστημονικό υπεύθυνο τον γνωστό και έμπειρο γεωπόνο κ. Νίκο Μιχελάκη, πρώην διευθυντή του Ινστιτούτου Χανίων.
Σε αυτές τις συνθήκες τα περιθώρια που αφήνει η αυτοκατανάλωση και ο 16κιλος τενεκές (στον οποίο κάνουν καλή διαφήμιση και πολλά ΜΜΕ) για το προς εμπορευματοποίηση ελαιόλαδο ολοένα και περιορίζονται.
Οι παραγωγοί από τη δική τους πλευρά είναι και αυτοί απρόθυμοι να πουλήσουν. Είτε γιατί όπως έχουμε επανειλημμένα πει δεν θέλουν να επιβαρύνουν την φετινή τους φορολογική δήλωση, είτε γιατί έχουν πειστεί πως οι τιμές θα επανέλθουν σε ένα ισχυρά ανοδικό κανάλι, πάνω από τα 10 (και βάλε) €/κιλό.
Σαν αποτέλεσμα όλης αυτής της πρωτοφανούς κατάστασης οι εμπορικές πράξεις έχουν περιοριστεί σε κάποιους εγχώριους αγοραστές, οι οποίοι είναι διατεθειμένοι να αγοράσουν σε τιμές από 8,50 έως 9,00€/κιλό (βυτίο, ex-factory) για τα πολύ καλά, ποιοτικά, ελεύθερα υπολειμμάτων, έξτρα παρθένα.
Σε κάποιες ιστοσελίδες γράφτηκαν υψηλότερες τιμές μόνο που δεν συνιστούν «αγορά» με την πραγματική σημσία της λέξης γιατί αφορούν πολύ επιλεκτικές και περιορισμένες ποσότητες ούτε καν για ολόκληρο βυτίο.
Τα καλά περσινά κινούνται ελάχιστα πιο κάτω, ενώ το λαμπάντε 5° έχει τιμή παράδοση Αθήνα τα 6,50€/κιλό.
Πυρηνέλαιο – Ηλιέλαιο
Έντονα ανοδικά κινείται το πυρηνέλαιο που ξεπερνά τα 2,60€/κιλό (μπρούτο 10°).
Αντιθέτως, πτωτική είναι η πορεία του ηλιέλαιου καθώς αποκαταστάθηκε η απρόσκοπτη ροή εξαγωγών από την Ουκρανία με αποτέλεσμα οι τιμές να έχουν αποχαιρετήσει και τα 1.000€/τόνο.
Επιτραπέζιες Ελιές
Για τις κονσερβοελιές (Αμφίσσης) και της Χαλκιδικής, φέτος λόγω ακαρπίας δεν υπάρχει προϊόν, άρα δεν υπάρχει «αγορά», δεν υπάρχουν ούτε εισόδημα για τους ελαιοπαραγωγούς, ούτε κέρδος για τους μεταποιητές-εξαγωγείς. Όλοι προσπαθούν να περιορίσουν τις ζημίες.
Μόνο οι Καλαμών έχουν μια υποφερτή στα όρια του 50% μείωση της παραγωγής αλλά με όλα τα γνωστά και χιλιοειπωμένα -τουλάχιστον από το Ελιά & Ελαιόλαδο και το olivenews.gr αλλά και το Olivenews Plus– προβλήματα οργάνωσης και διαχείρισης του κλάδου.
Όσον αφορά τις τιμές, οι περσινές που βρίσκονται ακόμη αποθηκευμένες τώρα πωλούνται στο 2,20 με 2,25 (τα 200 τεμάχια αλλά και τα ψιλότερα μεγέθη), έχοντας ξεκινήσει με αφετηρία το 1,10-1,20 τα 200 τεμάχια.
Οι φρέσκες φετινές ελιές οδηγούνται και αυτές στις κάδες ενώ οι εμπορικές συναλλαγές είναι περιορισμένες. Τα πολύ ψιλά, μεγέθη δεν πιάνουν ούτε το 1€. Στη Λακωνία, οι συμβατικές ακούγονται με 2,25€/κιλό και οι βιολογικές τα 2,54€/κιλό.
Αντιθέτως, στην Αιτωλοακαρνανία οι τιμές είναι σημαντικά κατώτερες, στα επίπεδα του 1,60€/κιλό τα 200 τεμάχια, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του olivenews.gr .
Υπήρξαν συγκεκριμένα sites που προπαγάνδισαν σαν λύση την ελαιοποίηση των Καλαμών. Θέση του olivenews.gr ήταν και είναι ότι με εξαίρεση όσες ελιές είναι προβληματικές λόγω δακοπροσβολής ή χαλαζιού, για τις υπόλοιπες αποτελεί έγκλημα η ελαιοποίησή τους (βλ. Όταν η Καλαμών από Μαύρη Βασίλισσα υποβιβάζεται στη ζητιανιά των ελαιοτριβείων).
Χριστουγεννιάτικο Υστερόγραφο. Υπάρχει λύση από τον κύριο διευθυντή
Σε αυτή την πρωτοφανή δύσκολη συγκυρία ίσως υπάρχει λύση και αυτή την είπε γνωστός διευθυντής με πολυετή εμπειρία σε «θεσμικό» φορέα του κλάδου. Όπως διαβάζουμε σε γνωστή εφημερίδα του αγροτικού τομέα η λύση δεν είναι άλλη από την υποχρεωτική άδεια στο προσωπικό «μέχρι να δούμε τι θα γίνει».
Να λοιπόν, μια χρήσιμη οικονομολογική συμβουλή από τον σύγχρονο Σκρουτζ, παραμονές Χριστουγέννων. Τουλάχιστον, ο ήρωας του Κάρολου Ντίκενς ήταν ένας επιχειρηματίας, ένα αφεντικό που αβγάτιζε τα κέρδη του σε βάρος των εργαζομένων του. Ο σύγχρονος μας διευθυντής επί δεκαετίες απολαμβάνει τη σιγουριά των μισθών του και ποτέ δεν μπήκε το ρίσκο του επιχειρηματία. Διαφέρει από τον καημένο τον Σκρούτζ και σε κάτι άλλο, καθώς εκείνος ήταν σπαγκοραμένος και τσιγκούνης όχι μόνο για τους γύρω του αλλά και για τον εαυτό του μην αγοράζοντας ούτε κάρβουνα για τη σόμπα του.
Για να είμαστε ειλικρινείς, ο σύγχρονος διευθυντής μας πρέπει να είναι πολύ αντιφατικός οικονομολόγος καθώς ναι μεν η λύση της υποχρεωτικής άδειας στους εργαζόμενους ταιριάζει με την άλλη λύση που είχε προτείνει πρόσφατα, να κόψουμε τους πολλούς καφέδες ώστε να αγοράζουμε παραπάνω ελαιόλαδο. Χωρίς μισθό πως να αγοράσεις καφέ; Όμως, αυτό που δεν σκέφτηκε ο σύγχρονος διευθυντής μας είναι, χωρίς μισθό, πως να αγοράσεις και ελαιόλαδο;
(Το Παρατηρητήριο Τιμών και το olivenews.gr εύχονται σε όλους και σε όλες καλές Χριστουγεννιάτικες προετοιμασίες).
~~~~~~~
Αποποίηση ευθύνης: Ο υπογράφων και το olivenews.gr καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια ώστε οι πηγές πληροφόρησης να είναι αξιόπιστες και αντικειμενικές. Ωστόσο, κατ’ ουδένα τρόπο δεν αποτελούν εμπορικές συμβουλές και δεν φέρουμε καμία ευθύνη για τις αγοραπωλησίες που προβαίνουν οι αναγνώστες και αναγνώστριες μας.
Η αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου, επιτρέπεται μόνο υπό τις εξής προϋποθέσεις:
α) Το άρθρο είναι πλήρες και χωρίς τροποποιήσεις, συμπεριλαμβανομένου και του τίτλου του, π.χ. “Παρατηρητήριο Τιμών Ελαιολάδου 19/5/2023” και όχι Πού βρίσκονται οι τιμές κ.ο.κ..
β) Μόνο εφ΄όσον συνοδεύεται με ενεργό link στην ιστοσελίδα του olivenews